81 532-08-11

oswiata.lublin@solidarnosc.org.pl

Email

Królewska 3

20-109 Lublin

81 532-08-11

Centrala

Pon - Pt: 9:00 - 15:00

Godziny otwarcia

Reforma finansowania edukacji – nadchodzą wielkie zmiany!

Związki zawodowe reprezentujące środowisko nauczycielskie, zgodnie wyrażają poważne obawy wobec reformy finansowania edukacji, która wejdzie w życie 1 stycznia 2025 roku. Kluczowe wątpliwości dotyczą nie tylko samego modelu finansowania, ale także potencjalnych konsekwencji dla nauczycieli, pracowników oświaty oraz jakości kształcenia w Polsce.

🛑 Główne obawy związków

1️⃣ Brak gwarancji stabilnego finansowania oświaty

Nowy system, w którym głównym źródłem dochodów samorządów będą podatki, a środki państwowe mają jedynie uzupełniać budżety, może prowadzić do sytuacji, w której samorządy będą zmuszone do oszczędności kosztem edukacji. Związki zawodowe wskazują, że dotychczasowa subwencja oświatowa, choć niewystarczająca, zapewniała minimalny poziom stabilności finansowej.

2️⃣ Niedoszacowanie kwoty potrzeb oświatowych

Według przedstawicieli związków, realne potrzeby finansowe polskiej oświaty znacząco przewyższają zaplanowaną na 2025 rok kwotę 102,7 mld zł. Podkreślają, że kalkulacje nie uwzględniają takich czynników jak inflacja, rosnące koszty energii, zmiany demograficzne czy potrzeby związane z modernizacją szkół i wynagrodzeniami pracowników.

3️⃣ Nieadekwatność danych w kalkulacjach

Wykorzystanie danych z czerwca poprzedniego roku, zamiast września, zdaniem związków, nie pozwala na odzwierciedlenie aktualnej sytuacji w placówkach edukacyjnych. Taki mechanizm może prowadzić do niedoszacowania liczby uczniów oraz faktycznych kosztów ich edukacji.

4️⃣ Ryzyko przerzucania odpowiedzialności na nauczycieli i pracowników oświaty

Związki zawodowe obawiają się, że w przypadku problemów finansowych samorządy będą zmuszone do ograniczania wydatków na wynagrodzenia nauczycieli, redukcji etatów czy rezygnacji z niezbędnych inwestycji w placówki. W efekcie może to prowadzić do dalszego pogorszenia warunków pracy w szkołach oraz spadku zainteresowania zawodem nauczyciela wśród młodych ludzi.

5️⃣ Brak standardów finansowania

Związki wskazują na brak jasnych standardów definiujących, jakie wydatki powinny być pokrywane w ramach kategorii potrzeb oświatowych. Taka sytuacja może prowadzić do dowolności interpretacji przepisów i nierówności w finansowaniu edukacji między różnymi regionami.

📝 Jakie mamy postulaty!

1️⃣ Gwarancje stabilności finansowej: Związki domagają się wprowadzenia mechanizmów zapewniających samorządom wystarczające środki na realizację wszystkich zadań oświatowych, niezależnie od ich sytuacji finansowej.

2️⃣ Rewizja ustalonej kwoty potrzeb oświatowych: Związki apelują o znaczące zwiększenie planowanego budżetu na oświatę, aby odpowiadał on rzeczywistym kosztom funkcjonowania szkół i placówek przedszkolnych.

3️⃣ Wprowadzenie standardów finansowania: Oczekują opracowania ogólnokrajowych standardów określających minimalne wymagania dotyczące wydatków na edukację, aby uniknąć nierówności między regionami.

4️⃣ Monitorowanie reformy: Związki wzywają Ministerstwo Edukacji i Ministerstwo Finansów do bieżącego monitorowania skutków reformy oraz szybkiego reagowania na potencjalne problemy.

5️⃣ Dialog społeczny: Domagają się zwiększenia zaangażowania rządu w konsultacje ze związkami zawodowymi oraz włączenia ich w proces rewizji reformy planowanej na 2026 rok.

🔄 Podsumowanie

Jednogłośnie podkreślamy, że edukacja powinna być traktowana jako priorytet i wymaga stabilnego, odpowiedzialnego finansowania. Reformę oceniamy jako ryzykowną w obecnym kształcie, szczególnie ze względu na brak gwarancji finansowych i niedoszacowanie budżetu.

—-

Źródło: PAP